• Carclean.com - The Car Care Shop

    Welkom op het forum van Carclean.com! Carclean.com is dé shop voor autopoetsmiddelen. En hier op ons forum vind je antwoorden op al je (poets)vragen.

    Ben je op zoek naar autopoetsmiddelen en wil je deze aanschaffen? In onze Carclean.com webshop vind je het grootste assortiment car care producten van de Benelux.

    • Unieke speciaalzaak in autopoetsmiddelen
    • Advies op maat door vakkundige medewerkers
    • Ongekend groot assortiment
    • Voor 21.00 uur besteld, dezelfde werkdag verzonden!
    • Makkelijk betalen: iDEAL, Credit Card, Mister Cash

Lakdiktemeting ETARI ET-110

AndyVR

Detailing guru
11 jul 2020
1.825
158
Peer
Dag iedereen,

Op dit forum heb ik eens de vraag gelezen om enkele reviews/tests neer te pennen omtrent de lakdikte en/of metingen. Gezien ik dezelfde vragen heb/had en mij toch graag wat meer wou verdiepen in deze materie dacht ik om zelf eens wat tests te doen.
Vorige week heb ik een lakdiktemeter aangekocht. (deze kan enkel metingen doen op ferro metalen, dus enkel magnetisch materiaal, GEEN alu helaas.), gezien ik zelf werkzaam ben in de wereld van schadeherstel, leek het mij evident om wat metingen te nemen van enkele voertuigen.

Allereerst, 1000 micron staat voor 1 mm aan lakdikte, dit is de totale lakdikte. (Primer+lak+vernis samen vanaf de blote plaat gemeten). Een voorbeeld: De deur links vooraan meet 120 micron, de deur links achteraan meet 200 micron, dit lijkt een groot verschil maar in werkelijkheid is dit amper 0,08mm verschil.


De tests die ik heb uitgevoerd zijn:

- Ik heb de wagens visueel gecontroleerd op eventuele zichtbare sporen van een herspuiting.
- Gemiddeld 3 à 4 metingen per paneel, zodoende ik een gemiddelde krijg van de totale lakdikte, mocht je bv. op de deur linksvoor 100 micron verschil hebben ten opzichte van de deur rechtsvoor, dan kan je wel stellen dat één deur gespoten is of aan de ene deur al wat gepolijst is o.i.d.
- Ik heb enkele wagens gemeten voor EN na ik zelf overging tot de herstelling/herspuiting.
- Niet alle voertuigen kon ik direct vergelijken met éénzelfde exemplaar helaas, dit hoop ik in de toekomst wel te kunnen doen.

Voertuigen:

- Peugeot 308 SW '18:
Min. laagdikte: 92 micron (dak + deur rechts voor)
Max laagdikte: 129 micron (flank links)

- Citroën C3 '19
Min laagdikte: 83 micron (deur links achter + spatbord rechts)
Max laagdikte: 111 micron (beide flanken, zowel links als rechts)

Deze wagen kreeg een nieuwe deur linksvoor, de nieuwe deur heeft van fabriek af een zwarte coating zoals bij de meeste automerken. Deze coating dient in veel gevallen geschuurd te worden (P320-400) voordat deze kunnen gespoten worden, bij het spuiten wordt er eerst 1 laagje "nat in nat" primer gespoten, dit is een andere/dunnere primer dan er wordt gebruikt dan de primer voor herstellingen.

* Deur in zwarte coating maar geschuurd: 22-24 micron.
* Deur gespoten: 113-132 micron, dit wilt dus zeggen dat er amper 100 micron ongeveer is toegevoegd door 1 laag primer, 2 lagen lak en 2 lagen vernis.

- Citroën jumpy '19
Min laagdikte: 78 micron (deur achter rechts)
Max laagdikte: 99 micron (dak)

Deze wagen kreeg een kleine herstelling (deukje) aan de flank links, hier diende een dun laagje plamuur bij gebruikt te worden.

* Laagdikte voor herstelling: 88 micron
* Laagdikte na machinaal schuren (mat schuren) met P1000: 82 micron
* Laagdikte met plamuur: 200 micron
* Laagdikte na primer: 387 micron
* Laagdikte gespoten: 486 micron (dit is enkel op de plaats van de herstelling, de overige locaties zaten tussen 161-174 micron, hier is enkel 2 lagen vernis gespoten, dit betekent dat er een toevoeging van ongeveer 80 micron is door 2 lagen vernis).

- Volkswagen caddy '20
Min laagdikte: 150 micron (dak)
Max laagdikte: 194 micron ( spatbord rechts)

- Opel vivaro '19
Min laagdikte: 94 micron (dak)
max laagdikte: 183 (deur achter rechts)

- Peugeot partner '16
Min laagdikte: 90 micron (deur achter rechts + koffer)
Max laagdikte: 116 micron (motorkap)

- Opel adam '14
Van dit voertuig heb ik de deur links vooraan hersteld, deze had een klein deukje dat ik heb opgevuld met plamuur en vervolgens met 1 laagje UV grondlak heb gespoten. Hierna heb ik de grondverf geschuurd en de deur gespoten, van alle stappen heb ik metingen genomen. Ook heb ik eens met P1000 machinaal de deur geschuurd net naast de schade om te testen wanneer ik door de vernis zou gaan (op welke dikte).

* Laagdikte deur voor herstelling: 115 micron
* Laagdikte doorheen de vernis geschuurd: 75-80 micron. Dit was met een P1000 die machinaal werd gebruikt, mocht je met de hand met bv. P1500 of P2000 schuren, zou het kunnen dat je zelfs al eerder door de vernis gaat gezien een schuurmachine redelijk "agressief" schuurt en je snel door de vernis gaat met een P1000. Dit geeft een verschil van max. 40 micron wat echt niet veel is!
* Laagdikte gespoten (waar enkel vernis is gespoten): 146-163 micron

- Fiat 500 '18
Min laagdikte: 119 micron (spatbord links)
Max laagdikte: 148 micron (motorkap)

- BMW 3 GT '16
Min laagdikte: 90 (koffer spoiler)
Max laagdikte: 159 micron (motorkap + dak)

Ik ben eigenaar van hetzelfde voertuig, deze metingen kwamen overeen met mijn eigen voertuig.


Vaststellingen:

Je kan dus gemiddeld ongeveer 50-100 micron rekenen als je enkel 2 lagen vernis spuit. Ik spuit zelf redelijk dik, dit kan van spuiter tot spuiter wel verschillen al gaat dit geen 100 micron verschil maken.
Ik heb al eens gehoord dat iedere laag 1/3de zou zijn van de totale micron meting, bv. 120 micron totaal, dan zou de vernis 40 micron zijn en ga je pas bij 80 micron ongeveer door je vernis schuren. Dit lijkt mij een beetje kort door de bocht als je weet dat de primer en lak dunner gespoten worden dan de vernis, deze laatste is meestal de dikste laag. Daarnaast zit er ook nog een coating op de deur, onder de primer, deze wordt vaak vergeten mee te nemen in de telling. Voor deze redenen zou ik dan zelf niet vasthouden aan deze "regel". Bovendien verschilt dit echt wel van merk tot merk, en zelfs binnen hetzelfde merk heb je verschillende diktes...

Dat Duitse wagens over het algemeen een dikkere lakdikte hebben dan Franse wagens al zijn er uitzonderingen. bv. Peugeot 2008 '17 had een gemiddelde lakdikte van 140 micron, tegenover een citroen C3 '19 had amper een gemiddelde van 92,5 micron... Dit wil niet perse zeggen dat de vernis ook dikker is al is de kans natuurlijk wel groter. Het gaat over de totale dikte, niet enkel over de vernislaag.

Dat een herspuiting een niet gek veel hogere dikte krijgt, mijn vooroordeel was dat je minstens 100/200+ micron zou toegevoegd zien maar dit is totaal niet het geval! Je zou dus niet van een herspuiting kunnen afgaan puur van de meting, dit zou je moeten vaststellen i.c.m. een visuele controle mits je de kennis hebt hiervoor.

De regel van een dikkere laagdikte voor de "liggende" onderdelen klopt niet altijd bv. het dak, de motorkap,... Vaak zijn deze diktes gelijk of zelfs dunner dan de andere delen.



Ik hoop dat jullie er wat aan hebben en voor sommigen wat vragen zijn beantwoordt, ikzelf vond het interessant en leerrijk, soms zelfs verrassend.

PS: sorry voor mijn taalkeuze, ik besef dat dit voor mijn Noorderburen niet altijd duidelijk kan zijn, mocht er een benaming of term tussen staan die niet helemaal duidelijk is, laat het mij even weten. :p
 

Bijlagen

  • meting door vernis.jpg
    meting door vernis.jpg
    143,9 KB · Weergaven: 0
  • schuurbeeld door vernis.jpg
    schuurbeeld door vernis.jpg
    181 KB · Weergaven: 0
  • gespoten 2.jpg
    gespoten 2.jpg
    157,2 KB · Weergaven: 0
  • VID_20200917_162159.mp4
    8,6 MB
Laatst bewerkt:
Leerzaam

Het is inderdaad een luxe om voor het spuiten te kunnen meten
En dan te weten hoeveel van elk de laagdikte maakt

Zouden meer spuiters moeten doen, vooraf en tijdens de dikte vastleggen
 
  • Leuk
Reactions: AndyVR
Andy, supertof dat je de moeite neemt, deze interessante materie zo mooi en vooral duidelijk mede te delen.

Dit is zeker een leerzaam topic!
Maakt nog eens duidelijk dat detailen en vooral polijsten niet zomaar buffelen met een polijstmachine is. Je kan heel snel meer schade toebrengen dan je lief is.

Pro tip: meten is weten ( en dan nog...)
 
  • Leuk
Reactions: AndyVR
Andy, supertof dat je de moeite neemt, deze interessante materie zo mooi en vooral duidelijk mede te delen.

Dit is zeker een leerzaam topic!
Maakt nog eens duidelijk dat detailen en vooral polijsten niet zomaar buffelen met een polijstmachine is. Je kan heel snel meer schade toebrengen dan je lief is.

Pro tip: meten is weten ( en dan nog...)

Dank je! Doet mij veel plezier om te lezen dat anderen dit ook interesseert en mijn inzet ervoor apprecieert.
 
Interessant leesvoer Andy:heart:

Ik had eigenlijk verwacht dat die relatief geringe toename in lakdikte zou komen door het fors wegschuren van de oude laklaag, maar dat lijkt nogal mee te vallen. De gevonden dikte van de blanke laklaag van zo'n 35-40 micron had ik ook wel zo'n beetje verwacht. Overigens wat jij dun noemt, is in een oud vakgebied van mij (dunne lagen techniek, ook wel dunne filmtechniek genoemd) ongeloof lomp en dik, daar is 1 micron toch echt wel de bovengrens, en reken je in nanometers (1000 nm is één micron) of Angström (10.000 Angström is 1 micron) en breng je laagjes aan van typisch enkele tientallen nm tot rond 100 nm, en zijn substraten typisch honderden microns dik (dus de laklaag op een dik overgespoten paneel).

Wat mij wel verbaast, is dat je aangeeft dat je zelf vrij dik spuit. De blanke lak die je spuit heeft een bepaalde optische dichtheid (afhankelijk van het merk, temperatuur en nog wat parameters tijdens het spuiten), en om de juiste kleur te krijgen zonder kleurverschil moet niet alleen de kleurlaag de juiste kleur hebben, maar ook de vernislaag moet de juiste dikte en optische dichtheid hebben. Als je dan uitgaat van de juiste kleurlaag, en dat je aan de optische dichtheid van de vernis weinig kunt veranderen, zit je toch vast aan een bepaalde dikte voor de vernis (om de juiste optische dikte voor de vernis te krijgen).

Optische dikte = laagdikte vermenigvuldigt met de optische dichtheid van de laag
 
  • Leuk
Reactions: Quantoxx en AndyVR
Interessant leesvoer Andy:heart:

Ik had eigenlijk verwacht dat die relatief geringe toename in lakdikte zou komen door het fors wegschuren van de oude laklaag, maar dat lijkt nogal mee te vallen. De gevonden dikte van de blanke laklaag van zo'n 35-40 micron had ik ook wel zo'n beetje verwacht. Overigens wat jij dun noemt, is in een oud vakgebied van mij (dunne lagen techniek, ook wel dunne filmtechniek genoemd) ongeloof lomp en dik, daar is 1 micron toch echt wel de bovengrens, en reken je in nanometers (1000 nm is één micron) of Angström (10.000 Angström is 1 micron) en breng je laagjes aan van typisch enkele tientallen nm tot rond 100 nm, en zijn substraten typisch honderden microns dik (dus de laklaag op een dik overgespoten paneel).

Wat mij wel verbaast, is dat je aangeeft dat je zelf vrij dik spuit. De blanke lak die je spuit heeft een bepaalde optische dichtheid (afhankelijk van het merk, temperatuur en nog wat parameters tijdens het spuiten), en om de juiste kleur te krijgen zonder kleurverschil moet niet alleen de kleurlaag de juiste kleur hebben, maar ook de vernislaag moet de juiste dikte en optische dichtheid hebben. Als je dan uitgaat van de juiste kleurlaag, en dat je aan de optische dichtheid van de vernis weinig kunt veranderen, zit je toch vast aan een bepaalde dikte voor de vernis (om de juiste optische dikte voor de vernis te krijgen).

Optische dikte = laagdikte vermenigvuldigt met de optische dichtheid van de laag

Ik vind jouw kennis interessant gaande dichtheid van de lak e.d al ken ik er helaas weinig van.

Het klopt inderdaad dat dit van meerdere factoren kan afhangen, zo gebruikte ik vroeger een vernis die gelig van kleur was, wat uiteindelijk ook resulteerde in een donkerdere kleur. De vernissen tegenwoordig zijn witter/transparanter van kleur, deze brengen een miniem tot geen verschil aan de gespoten kleur, hier is vooral de juiste kleurmeting en menging van belang.

Je kan die dichtheid beïnvloeden door de vernis te verwarmen, zodanig dat deze minder stroopachtig is en zich tot een strakker beeld legt met snellere lopers als gevolg natuurlijk... Wij verwarmen de vernis altijd, kwestie van voorkeur/gewoonte en spuiter ook wel. Maar zo ver ben ik nog niet geraakt binnen de theoretische stukken van onze producten, wij zijn in feite de eindgebruiker, deze kennis zal wel door de laktechniekers gekend zijn vermoed ik.
 
Laatst bewerkt:
Ik heb o.a. optische coatings gemaakt die bepaalde golflengtes moesten reflecteren, of juist bepaalde golflengtes doorlaten, vandaar dat ik daar meer kennis van heb. De optische dichtheid van een materiaal is afhankelijk van o.a. de samenstelling van het gebruikte materiaal, maar ook hoe 'dicht' het materiaal is aangebracht. Als een materiaal minder dicht is, zitten er bijvoorbeeld pinholes in, of zoals het hier ook wel wordt genoemd 'porieën'. De temperatuur van de vernis die je aanbrengt, of bijvoorbeeld de temperatuur van het oppervlak wat je spuit kunnen invloed hebben op hoe dicht een laag uiteindelijk wordt (na uitharden).
 
  • Leuk
  • Verbluft
Reactions: Altos en AndyVR
@expor Nee, niets met lithografie, maar ging bijvoorbeeld om lasers voor optische apparatuur, over ook mechanische coatings gemaakt maar ook wel als (tijdelijke) afdekking vóór een siliciumwafer een lithografie behandelijk kreeg. Soms zeer simpele laagjes, maar heb bijvoorbeeld ook laagjes gemaakt die ASML weer gebruikt om een nieuwe chipmachine af te regelen als die naar de klant ging.
 
  • Leuk
Reactions: expor
Deze week heb ik nog enkele metingen kunnen doen. Ik ga niet alle voertuigen neertypen, dit zou een halftijdse extra baan worden anders.

Ik heb enkele metingen kunnen doen bij dezelfde voertuigen als waarvan ik eerder metingen had, deze metingen komen eigenlijk goed overeen met elkaar, het scheelt geen 20 micron verschil tussen 2 dezelfde wagens. (tenzij hersteld o.i.d uiteraard)

Vandaag kregen we een BMW X5 in onze werkplaats, bij de flank links achter kwam ik bij metingen uit die ver uiteen liepen (129 tot 233, dus meer dan 100 micron verschil). Het onderste gedeelte van de flank hebben ze ooit hersteld gehad, ze hebben dit stuk gespoten tot aan de "karakterlijn" in de flank zodat ze niet de hele flank moesten spuiten, om deze reden kreeg ik deze 2 uiteenlopende metingen op amper 40-50cm van elkaar af.

Uit deze meting kan je al per direct veronderstellen dat er iets gebeurd is, dan ga je over tot de visuele controle (dit kan natuurlijk ook als 1ste stap).
Tijdens deze inspectie zag ik enkele stofpuntjes in de vernis, dit wilt niet altijd zeggen dat we spreken over een herspuiting, ik heb al tal van wagens gezien die net uit de fabriek kwamen en stofpuntjes in de lak hadden. Maar naast deze stofpuntjes zag ik ook een tekening onder de vernis, alsook schuurkrassen die niet helemaal juist zijn weggeschuurd met een fijnere korrel. ZIE FOTO'S.

Hoe kan je een herspuiting herkennen zonder een meettoestel?
- Stofpuntjes (vaak zijn dit meer dan 1 of 2)
- Een scherpe rand aan de uiteindes van een paneel bv. deur.
- nevel op aangrenzende delen die vergeten te verwijderen is.
- binnenkanten/randen die niet helemaal goed gedekt zijn met lak en/of vernis.
- schuurtekening van schuurmachine en/of schuurblok (bij zwaardere herstellingen vaak.)
- siliconen of visogen zoals we dit ook noemen, dit krijg je door niet goed te ontvetten.
- Verschil in structuur van de vernis bv. sinaashuid terwijl het stuk ernaast strak(ker) is.
- Kleurverschil (valt het hardst op tussen 2 aangrenzende panelen, zeker bij zilverkleurige lakken), bumpers hebben vaak wel wat kleurverschil tegenover de spatborden of flanken gezien de bumpers plastic zijn en de aangrenzende panelen metaal, de metallic in de lak reageert/legt zich anders op deze ondergronden.
...

Als je 1 of meerdere van deze dingen ziet, wilt het nog niet perse zeggen dat we spreken over een herspuiting natuurlijk, dit kan soms helaas van fabriek af al zo zijn...
 

Bijlagen

  • meting flank x5.jpg
    meting flank x5.jpg
    134,4 KB · Weergaven: 0
  • meting flank x5 4.jpg
    meting flank x5 4.jpg
    118 KB · Weergaven: 0
  • meting flank x5 2.jpg
    meting flank x5 2.jpg
    171,5 KB · Weergaven: 0
  • meting flank x5 3.jpg
    meting flank x5 3.jpg
    189,5 KB · Weergaven: 0
  • Leuk
Reactions: Jahe
Woah! Ik dacht bij de eerste foto: ''Zooo dan! Wat een dof stuk, zeg!'' ... ''Ooh, dat is de reflectie van de betonvloer.'' :p

Ik heb ooit één keer een detail gedaan op, wat de eigenaar bleef volhouden, een splinternieuwe 911. Daar zag ik ook op één zijpaneel (voor) van die stofpuntjes zoals op jouw laatste foto. Ik durfde simpelweg het paneel niet te polijsten omdat ik er van uit ging dat het herspoten was en het niet vertrouwde. (Auto had een geinig prijskaartje, had geen zin in spuiten op mijn kosten. ;) )

Dit zou dus wél vanuit de fabriek kunnen zijn geweest?
 
  • Grappig
Reactions: AndyVR
Woah! Ik dacht bij de eerste foto: ''Zooo dan! Wat een dof stuk, zeg!'' ... ''Ooh, dat is de reflectie van de betonvloer.'' :p

Ik heb ooit één keer een detail gedaan op, wat de eigenaar bleef volhouden, een splinternieuwe 911. Daar zag ik ook op één zijpaneel (voor) van die stofpuntjes zoals op jouw laatste foto. Ik durfde simpelweg het paneel niet te polijsten omdat ik er van uit ging dat het herspoten was en het niet vertrouwde. (Auto had een geinig prijskaartje, had geen zin in spuiten op mijn kosten. ;) )

Dit zou dus wél vanuit de fabriek kunnen zijn geweest?

Een heel begrijpelijke keuze natuurlijk! Je wilt op geen enkele wagen schade toebrengen, laat staan op een wagen die meer kost dan ik op enkele jaren verdien...

Het zou inderdaad kunnen dat dit vanuit de fabriek al aanwezig was, maar het blijft een risico natuurlijk. Een goed besluit van jou zou ik zeggen.
 
Ik zag patat deze op een parkeerplaats staan waarbij ik toch hoop dat de achterbumper niet zo uit de fabriek geleverd is...

nieuwe ipace...
Bekijk bijlage 133091

Dat is wel héél erg veel kleurverschil! Zou niet mogen, zeker niet bij een wagen met zo'n prijskaartje... het zou goed mogelijk zijn dat deze herspoten is, lijkt geen andere tint maar een heel andere kleur.

Rood is ook een typische kleur om snel, veel verschil te zien op gebied van kleurtinten, zeker als dit parelkleuren zijn. Parelkleuren gebruiken vaak lakken in meerdere stappen dan gewoon metallic lakken.
 
@AndyVR ik verwacht inderdaad herspoten, maar ik zou echt niet akkoord gaan als het de mijne was!
Hier heb je geen speciale/goede lampen voor nodig om te zien dat het niet best is.
 
  • Leuk
Reactions: AndyVR
Het is zeer goed mogelijk dat de klant deze zo nieuw heeft opgehaald bij de dealer.
Het is niet de eerste maal dat er schade gerepareerd wordt aan een wagen die voor nieuw moet doorgaan.
 
  • Leuk
  • Verdrietig
Reactions: AndyVR en Jahe
Het is zeer goed mogelijk dat de klant deze zo nieuw heeft opgehaald bij de dealer.
Het is niet de eerste maal dat er schade gerepareerd wordt aan een wagen die voor nieuw moet doorgaan.

Klopt, het gebeurd bij ieder bedrijf helaas wel eens dat er transportschade moet hersteld worden, vaak weten de eigenaars hier niet eens van.
 
  • Leuk
Reactions: Nick1407
Zo erg is dat niet, gezien de enorme schittering in deze kleurstelling
Voor rood geldt een sterke invloed van de kleur en helderheid van de onderlaag
Grijs, wit of geel geven geheel andere effecten bij eenzelfde kleur deklaag.
Daarnaast staat hij met de kont van het licht weg.
Nog niet gesproken over de kwaliteit van de camera en de witbalans
 
  • Leuk
Reactions: Quantoxx
Ik maak gerust een nieuwe foto ;).
Maar geloof mij in het echt is hij vanuit alle hoeken net zo verschillend.

Eens dat rood een kritische kleur is en moeilijk om te spuiten. Precies de
Reden dat ik nog steeds met een schade op de ibiza rijd omdat ik bang ben voor erger na spuiten..
 
  • Leuk
Reactions: AndyVR